Autor: Daniel Toljaga
Samo sat vremena poslije izricanja presude Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju (MKSJ) u predmetu ‘Popović i drugi’, direktor srpskog centra za istraživanje ratnih zločina Janko Velimirović, počeo je obmanjivati srpsku javnost kako je tobože Haški tribunal u svojoj presudi odustao od brojke koja upućuje da je u srebreničkom genocidu stradalo 8,000 Bošnjaka. Prema njegovim riječima, Haški tribunal je izjavio da je “poslije pada srebreničke enklave, ubijeno najmanje 5,336 ljudi, sto upućuje na zaključak da je [tribunal] odustao od tvrdnje o 7,000 do 8,000 muslimanskih žrtava.” (1) Međutim, navodi Velimirovića su ipak netačni.
O čemu se radi?
Pretresno vijeće u sažetku svoje presude u predmetu ‘Popović i drugi’ spominje cifru od 5,336 “identifikovanih osoba”, a ne konačan broj žrtava genocida. Ključna riječ je “identifikovanih osoba,” znači onih žrtava genocida koje su od strane Međunarodne komisije za nestale osobe (ICMP) identifikovane putem forenzičke DNK analize u određenom vremenu tijekom procesa protiv sedmorice srpskih ratnih zločinaca. Nadalje, Velimirović u svojoj izjavi ne napominje da je pretresno vijeće Haškog tribunala izjavilo da “smatra da bi broj osoba ubijenih tokom masovnih pogubljenja koja su uslijedila nakon pada Srebrenice mogao dostići broj od 7,826, s obzirom da dokazi pred Vijećem nisu bili u definitivni.”(2)
DNK analizom dokazano 8,100 pobijenih
U martu 2010 godine, ICMP je u svom saopštenju za javnost naveo da je do tada identifikovano 6,414 žrtava genocida u Srebrenici pobijenih u julu 1995 godine.(3) Ovi podaci nisu bili dostupni u predmetu ‘Popović i drugi’, jer su strane u postpuku iznijele završne riječi u septembru prošle godine.
U maju ove godine, expert tužilaštva Dušan Janc svjedočio je u slučaju protiv Zdravka Tolimira koristeći najnoviji izvještaj ureda tužilastva. Po najnovijem izvještaju, do Aprila 2010 godine broj identifikovanih žrtava genocida popeo se na 6,557.(4)
Nadalje, Međunarodna komisija za nestale osobe je forenzičkom DNK analizom zaključila da broj žrtava genocida, koje su pobijene Jula 1995 godine oko Srebrenice, iznosi 8,100.
“Visoka stopa podudaranja DNK profila iz uzoraka krvi živih srodnika i DNK profila iz posmrtnih ostataka koji su ekshumirani iz masovnih grobnica širom zemlje, potvrđuje prijašnju procjenu da je padom Srebrenice Jula 1995 godine pobijeno 8,100 osoba,” navodi se u saopštenju. (5)
Presuda u ‘Popović i drugi’
Presudom MKSJ-a u predmetu ‘Popović i drugi,’ od sedam okrivljenih, tri visoko rangirana dužnosnika srpske vojske su u četvrtak (10 juna 2010) proglašena krivim za srebrenički genocid, dok su četvorica osuđeni za ostale ratne zločine.
Vujadin Popović i Ljubiša Beara su proglašeni krivim za genocid, istrebljivanje, ubistvo i progon Bošnjaka Srebrenice, i osuđeni na doživotnu kaznu zatvora. Treći ratni zločinac, Drago Nikolić, proglašen je krivim za pomaganje i podržavanje u genocidu, istrebljivanje, ubistvo i progon Bošnjaka, i osuđen na 35 godina zatvora.
Ljubomir Borovčanin je proglašen krivim za pomaganje i podržavanje istrebljivanja, ubistvo, progon i prisilno premještanje Bošnjaka i, kao nadređeni, za ubistvo kao zločin protiv čovječnosti i kršenje zakona i običaja ratovanja. Osuđen je na 17 godina zatvora.
Radivoje Miletić je proglašen krivim za ubistvo, progon i nehumana djela nad Bošnjacima. Osuđen je na 19 godina zatvora.
Milan Gvero je proglašen krivim za progon i nehumana djela nad Bošnjacima, te je osuđen je na pet godina zatvora.
Vinko Pandurević je proglašen krivim za pomaganje i podržavanje ubistva, progon i nehumana djela nad Bošnjacima Srebrenice. Osuđen je na 13 godina zatvora.
FussNote:
(1) Radio-Televizija Republike Srpske, “Popovicu i Beari dozivotna kazna zatvora,” 10 Juni 2010 @ 11:58 (sat vremena poslije izricanja presude), http://rtrs.tv/vijesti/vijest.php?id=22629.
(2) MKSJ, “Sedmorica visokih zvaničnika bosanskih Srba osuđena za zločine u Srebrenici “, 10 Juli 2010, http://www.icty.org/sid/10415.
(3) ICMP, “ICMP makes 13,000 DNA-led identifications of missing persons from Bosnia-Herzegovina”, 26 Mart 2010, http://www.ic-mp.org/press-releases/icmp-makes-13000-dna-led-identifications-of-missing-persons-from-bosnia-herzegovinaicmp-ostvario-13000-dnk-identifikacija-osoba-nestalih-u-bosni-i-hercegovini/.
(4) SENSE Tribunal, “One Body in Four Graves,” 14 Maj 2010, http://www.sense-agency.com/en/stream.php?sta=3&pid=15822&kat=3.
(5) ICMP, “DNA Results of the International Commission on Missing Persons Reveal the Identity of 6,186 Srebrenica Victims”, 9 Juli 2009, http://www.ic-mp.org/press-releases/dna-results-of-the-international-commission-on-missing-persons-reveal-the-identity-of-6186-srebrenica-victims-dnk-izvjestaji-medunarodne-komisije-za-nestale-osobe-icmp-otkrili-identitete-6186-sreb/ .